İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa: ''İstanbul halkını susuz bırakmayacağız''

İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa, İstanbul'un su durumuna ilişkin konuştu. İstanbul için bir su sıkıntısı öngörülmediğini belirten Başa, ancak bireysel su tüketiminin azaltılması gerekliliğinin altını çizdi. "2 yıldır ciddi bir kuraklık yaşıyoruz... Lütfen bireysel su tüketimimizi azaltalım" çağrısı yapan Başa, "İstanbul'daki barajlarımızla beraber çok uzun süre yağmur yağmasa bile İstanbul halkını İSKİ olarak susuz bırakmayacağız" ifadelerine de yer verdi.

Mevsim normallerinin altında gerçekleşen yağış miktarları nedeniyle bazı barajlardaki doluluk oranlarının fazla düşük seyretmesi İstanbul için susuzluk riskini yeniden gündeme taşıdı. Alibey Barajı'nda geçen yıl aynı dönemde yüzde 15-16'larda olan doluluk oranı yüzde 6 seviyesine gerileyerek son 10 yılın en düşük seviyesi olarak kaydedilmesi endişe yarattı. 

İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa, kuraklık riskine karşı Anka'ya açıklamalarda bulundu. İstanbul'un barajlardaki genel doluluk bakımından geçen seneye göre daha iyi durumda olduğunu söyleyen Başa, İstanbul'da şu an için için bir su sıkıntısı öngörülmediğini belirtti.

Şafak Başa, İstanbul'un su ihtiyacının karşılanması açısından büyük öneme sahip olan ancak, gövdesindeki çatlaklar nedeniyle kullanılamayan ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) tarafından onarılarak İSKİ'ye teslim edilmesi beklenen Melen Barajı'na ilişkin de konuştu. İstanbul'un neredeyse bir yıllık suyunu tutma potansiyeline sahip olan Melen Barajı'nın kullanılamaması dolayısıyla havzadaki suyun isale hatlarıyla İstanbul'a taşındığını ve bu yöntemin ciddi bir maaliyeti olduğunu belirten Başa, barajın hem İstanbul'un su güvenliği açısından hem de tasarrufu açısından önemli  olduğunu ifade etti. Başa, şunları söyledi:

"Bu sene Avrupa barajlarımız daha iyi, bu sefer Asya tarafında biraz kurak geçiyor"

''Şu anda geçen seneye göre daha iyi durumdayız. Geçen sene yüzde 20'nin altındaydık bu aylarda. Tabii 2 seneden beri çok ciddi kuraklık yaşıyoruz. Şu anda yüzde 30 civarındayız. Geçen sene Avrupa yakasındaki barajlarımız düşüktü, özellikle Terkos, Büyükçekmece, Sazlıdere barajlarımızda su seviyeleri çok düşüktü. Bu sene Avrupa barajlarımız daha iyi, bu sefer Asya tarafında biraz kurak geçiyor. Özellikle Ömerli barajımız yüzde 27 seviyelerinde. Ama genel doluluk oranımız yüzde 30 civarında. Yavaş yavaş da yağmur sezonu başlayacak diye düşünüyorum. Yıl sonuna yine bu oranlarda girmeyi planlıyoruz. İnşallah bu dönem mevsim normallerinde yağış alırsak, iyi de bir kış olursa İstanbul'da şu an için bir su sıkıntısı öngörülmüyor.

''Çok tedbirli davranıyoruz''

Ama dediğim gibi çok tedbirli davranıyoruz. Suyu çok dikkatli kullanıyoruz. Özellikle baraj dışı kaynaklardan su alarak barajlarımızdaki doluluk oranını iyi bir seviyede tutmaya çalışıyoruz. Vatandaşlarımız tedirgin olmasınlar. İSKİ bunu en iyi şekilde yönetiyor.

''Bireysel su tüketimimizi düşürmek mecburiyetindeyiz''

Ama tasarrufu elden bırakmayalım. Suyu daha dikkatli kullanalım. Çünkü kişi başı su tüketimi İstanbul'da çok yüksek. Gelişmiş ülkeler bunu oldukça aşağı indirdiler. Biz de bireysel su tüketimimizi mutlak suretle düşürmek mecburiyetindeyiz geleceğimiz için.

''İstanbul'un neredeyse bir yıllık su potansiyeline sahip bir barajdan bahsediyoruz''

Her gün Melen Çayı'ndan su transfer ediyoruz, isale hatlarımız ve oraya kurduğumuz terfi merkezleri aracılığıyla. Yılda neredeyse İstanbul'un yarısına yakın, yarısından fazla bazı dönemlerde, suyunu Melen havzasından getirip İstanbul'da arıtıp vatandaşlarımıza veriyoruz. Melen'le ilgili problem, Melen Barajı'nın bitmemiş olması. İstanbul'un neredeyse bir yıllık su potansiyeline sahip bir barajdan bahsediyoruz. 1 milyarın (metreküp) üzerinde su tutma kapasitesine sahip bir baraj. Maalesef bu baraj bitirilemedi. DSİ Genel Müdürlüğümüz tarafından biliyorsunuz yapılıyor. Normal şartlarda bitirilip İSKİ'ye teslim edilmesi lazımdı. Fakat barajda bazı çatlamalardan dolayı baraj tamamlanamadı.

''Barajın sorumluluğu DSİ'de''

Bizim DSİ Genel Müdürlüğü yetkililerinden aldığımız bilgiye göre, barajın nasıl onarılacağına ilişkin bir ihale yapıldı. 'Proje çalışmalarının devam ettiği' ifade ediliyor. Dediğim gibi barajın sorumluluğu DSİ Genel Müdürlüğü bittikten sonra İSKİ'ye inşallah teslim edecek ve biz oradan çok ciddi manada su temin edeceğiz. Bizim beklentimiz bu barajın bir an önce tamamlanması. Çünkü biz şu anda dediğim gibi regülatörlerden, yani ırmaktan su alıyoruz. Orada suyu biriktiremediğimiz için de bizim için ciddi bir enerji maliyetine yol açıyor. İSKİ'nin ilave olarak katlanmak durumunda kaldığı enerji giderleri gittikçe artıyor.

''Vazgeçmemiz mümkün değil''

Bir de tabii İstanbul'un su güvenliğinin sağlanması için. Melen Barajı bitmiş olsa orada çok ciddi bir su kaynağı olacak. İstanbul'daki barajlarımızla beraber çok uzun süre yağmur yağmasa bile İstanbul halkını İSKİ olarak susuz bırakmayacağız. Dolayısıyla beklentimiz bu barajın bir an önce tamamlanması. Yapmış olduğumuz İstanbul master planına göre Melen Barajı 2050'li yıllarda bile İstanbul'un yarı suyunu karşılama potansiyeline sahip bir kaynak olarak görülüyor. Dolayısıyla bizim bundan vazgeçmemiz mümkün değil. Bir an önce barajın akıbetinin ortaya çıkması gerekiyor.

''Beş yıldan beri bekliyoruz''

Biz 2019'da göreve geldiğimizde, Sayın Başkanımız Ekrem İmamoğlu'yla beraber sahaya gittiğimizde orada o çatlaklar zaten ifade edildi. Orada tekrar bir ihale yapılmıştı. Fakat müteahhit firma bir süre sonra işi bıraktı. Şimdi yeni bir proje ihalesine çıkıldı. 2019'dan beri yani en azından 2019'dan itibaren o çatlaklarla ilgili süreç maalesef tamamlanamadı. Beş yıldan beri onarımını bekliyoruz ama tamamlanamadı. Biz inanıyoruz inşallah kadim kuruluşumuz DSİ Genel Müdürlüğü bu sorunu çözecektir. Ve en kısa zamanda bu barajı tamir edip teslim edecektir diye düşünüyorum.

''Melen Barajının handikapını ortadan kaldırmak için çok önemli yatırımlar yapıyoruz''

Biz İSKİ olarak Melen Barajının handikapını ortadan kaldırmak için çok önemli yatırımlar yapıyoruz. Mesela Melen'e yeni bir terfi merkezi yaptık. Regülatörden daha fazla su alıp İstanbul'a aktarmak için 3'üncü terfi merkezini devreye aldık. Melen havzasında su fazlalaştığı zaman üçüncü terfi merkezini de devreye sokuyoruz. Mesela geçen sene 25-30 milyon metreküp su aktardık. Bu da bize kuraklık noktasında katkı sağladı.''

Öte yandan, X hesabından yaptığı açıklamada ocak ayından itibaren İstanbul'da kullanılan toplam arıtılmış su miktarının geçen senenin aynı dönemini de geride bırakarak yaklaşık 1 milyar 967 bin metreküpe ulaştığını açıklayan Başa, bireysel su tüketiminin azaltılması gerekliliğine dikkati çekti.

Anka Haber: Beril KALELİ-Kamera: Hakan KAYA